Doelen bereiken

Te druk op mijn basgitaar

Ik ben van origine basgitarist en in 1995 cumlaude afgestudeerd (docerend musicus en 2e fase) aan het Hilversums conservatorium, onderdeel van de Amsterdamse hogeschool voor de kunsten.

Ik word als bassist door veel mensen gezien als een "te drukke" solist. Het mag wel een beetje Minder Druk. Veel te veel noten in te weinig tijd, te enthousiast en te veel ideeën waardoor mensen mij niet altijd helemaal volgen. De mensen die mij kennen zien dit ook standaard terug in andere aspecten van mijn persoonlijkheid :-)

Mensen zagen mij nooit als een echte "bassist", inmiddels heb ik volledig geaccepteerd dat ik zo ben en dat mijn basspel in het zelfde tempo mag bestaan als mijn denken, doen en spreken. Dan maar geen bassist, maar in ieder geval wel een "Davy", met alle skills om te kunnen spelen wat ik zelf wil.

De onrust in mijn spel representeert de onrust in mijn hoofd, dat was altijd een "werkpunt" voor mij. Je snapt nu ook waarom Minder Druk echt een dingetje voor mij is...

Dit blog gaat over het bereiken van mijn persoonlijke doelen op mijn basgitaar en de manier waarop ik mijn andere doelen in mijn werkzame- en privé leven ook bereik. Ik sluit af met waardevolle tips die ook op jou van toepassing kunnen zijn. Ook als je geen bas speelt.

Hoe het begon

Ik ben op mijn 17e begonnen. Toen ik mijn eerste bas van mijn ouders had gekregen wist ik op dag 1 al precies wat ik wou kunnen en hoe ik wou klinken. Onafgebroken zonder belemmeringen noten kunnen spelen. Heel veel noten. En heel snel. Dat was mijn ultieme doel. Over het achterliggende waarom kun je meer lezen in mijn blog over mijn perfectionisme.

Dat heldere eindpunt in gedachten zorgde er in ieder geval wel voor dat ik vanaf dag 1 de bloedserieuze afspraak met mijzelf maakte om minimaal 2 uur per dag te investeren om dat doel te kunnen / gaan halen. Die afspraak ben ik tot mijn conservatorium studie nagekomen.

Op een gegeven moment zag ik samen met mijn tweelingbroer Level 42 live op televisie met een bassolo van Mark King waarvan ik niet wist dat dat ook nog op een bas kon. Ai.. Ik heb toen gebluft "Dat kan ik ook binnen een half jaar". En omdat ik mijzelf nooit voor schut wil zetten bij mensen die ik respecteer moest ik wel aan de bak. In de video speel ik (met de rode bas) een deel van die solo (vanaf 1:43) met de band Staccato en supertalent Edwin de Groot.

Even voorstellen

Dit is mijn bas (met mijn dochter Quinty)

Ik speel exclusief op een 6- en 7-snarige basgitaar met 36 fretten, mijn gitaren zijn gebouwd door Ellio Martina. Een "normale" bas heeft 4 snaren en 19 tot 24 fretten. Nog zo'n reden waarom mensen mijn niet zien als een als bassist :-).

Bas Davy

Quinty is inmiddels groter dan de bas.

Mijn studie

Ik ging basgitaar studeren aan het Hilversums Conservatorium (Amsterdamse hogeschool voor de kunsten).

Tijdens mijn toelatingsexamen riep een van de docenten dat ik met mijn 6 snaren "maar naar de gitaarafdeling moest", ondanks dat ben ik (welliswaar met een bascomplex) toch aangenomen.

Direct na dit toelatingsexamen blufte ik bij diezelfde tweelingbroer dat ik "minimaal met een 9 zou afstuderen". Om dezelfde reden.

Ik studeerde tijdens mijn studie maar 1,5 uur per dag maar wel super-doordacht en efficiënt (meer daarover in de onderstaande video's) waardoor het wel heel erg saai werd. Ik haatte oprecht elke seconde maar vertrouwde op het proces. Simpelweg volhouden, vooral in tijden dat ik het studeren niet meer zag zitten omdat ik te weinig direct zichtbare progressie zag.

Toen ik begon aan het conservatorium ben ik eerst goed gaan nadenken over hoe ik met zo weinig mogelijk moeite (ik had een hekel aan studeren) die 9 ging halen.

Voorbeeld rechterhand-oefening

Door alle onderliggende processen goed te ontleden kon ik bijvoorbeeld voor mijn technische ontwikkeling alle bewegingen van mijn rechterhand (aan de kant van de fretten, ik ben linkshandig) reduceren tot een paar oefeningen waar alle mogelijke bewegingen / volgordes die ik tegen kon komen standaard in zaten. Ik bekeek de vingers per paar en om-en-om. Die vingers kunnen onderling alleen maar van rechts naar links of van links naar rechts (het is geen hogere wiskunde), dat moest ik leren beheersen.

Mogelijkheden per paar:

Wijsvinger (1) > middelvinger (2) en andersom
Middelvinger (2) > ringvinger (3) en andersom
Ringvinger (3) > pink (4) en andersom

Mogelijkheden om-en-om:

Wijsvinger (1) > ringvinger (3) en andersom
Middelvinger (2) > pink (4) en andersom

Dit resulteerde in de volgende oefeningen die ik nog steeds (van langzaam naar snel) gebruik als warming-up:

||: 2 1 3 2 4 3 4 2 3 1 :||

(zie ook dat ik de verdubbeling van de ringvinger en middelvinger eruit heb gehaald omdat die verdubbeling ongelijkheid / disbalans zou veroorzaken t.o.v. de training van de andere vingers)

||: 1 3 2 4 3 1 4 2 :||

Improviseren over akkoorden

Ik heb nooit echt jazz standards gestudeerd. Het "Real Book" was voor mij grotendeels een verzameling van dezelfde type akkoorden in mooie volgordes. Ik zag het niet zitten om al die stukken in te duiken, de logica in klankovergangen zorgde er ook voor dat ik er ook wel doorheen kwam met het alleen spelen op mijn gehoor en dus niet echt leerde om bewust te spelen. Die noodzaak was er niet waardoor mijn ontwikkeling stagneerde. Die veiligheid pakte ik voor mijzelf af door alle mogelijke akkoorden in alle mogelijke toonsoorten in een random volgorde gewoon door elkaar te gooien, hierdoor ontstond mijn "alle akkoorden schema".

Voorbeeld:

||: Bbm7 | Gm7 | Dbm7b5 | Bo | Am7 | F7 | Dbmaj7 :||

Het was voor mij onmogelijk om daar op gehoor nog overheen te spelen. Ik moest mijn comfort-zone verlaten om aan het echte werk toe te komen, daar zat de uiteindelijke groei. Ik gebruikte mijn "improvisatie stappenplan" om dagelijks door dit schema te spelen en begon daarbij elke dag in diverse tempi vanuit een ander punt in het schema en vanuit een andere stap om niet vertrouwd te kunnen raken met delen die ik vaker was tegengekomen. Waarschuwing: het klinkt helemaal nergens naar, maar dat is voordeze oefening ook niet het doel.

Stappen:

1a Speel alleen de 1van elk akkoord

1b Speel alleen de 5 van elk akkoord

1c Speel alleen de 3 van elk akkoord

1d Speel alleen de 7 van elk akkoord

2a Speel 1 3 5 7 van elk akkoord

2b Speel 3 5 7 1 (niet op de een blijven beginnen omdat dat door herhaling automatisme wordt)

2c Speel 5 7 1 3

3d Speel 7 1 3 5

3 Speel de akkoordtonen in willekeurige door elkaar

4 Voeg vertragingen toe

5 Voeg leidtonen toe

6 Afpak-methode: speel een solo met 1 toon, speel een solo in alleen 8-sten etc.

Door deze methode ben ik in staat om door alle schema's heen te spelen.

Mijn dagelijkse routine

Ik studeerde elke dag (zonder uitzondering 365 dagen per jaar) de onderstaande routine.

Elk onderdeel elke dag "aanraken" in het vertrouwen dat alles op die manier incrementeel zou groeien door herhaling (herhalen = programmeren).

Niet per periode 1 onderdeel aanpakken (dat beklijft minder) maar elk aspect klein en consequent met de volle aandacht structureel studeren en echt stoppen als de tijd voorbij is. Ook al voelt dat niet "af". Ik vergelijk dat met "elke dag de plantjes water geven". Eens in de zoveel tijd een emmer uitstorten werkt niet, daar groeien plantjes niet van. Die verzuipen alleen maar.

5 min metronoom oefeningen tempo 40 (focus) + warming up
25 min noten lezen:
- 5 min geïsoleerd halskennis
- 5 min toonidentificatie (alleen noten benoemen in de notenbalk in diverse sleutels / toonsoorten)
- 5 min ritmiek (alleen ritmes lezen zonder de "balast" van toonhoogte en uitvoering)
- 10 min combinatie
10 min vrije improvisatie (motorisch, zie onder mijn ultieme oefening)
15 min improvisatie gehoor (auditief)
20 min improvisatie over een gedeelte van het alle akkoordenschema + solo stappenplan (visueel cognitief)
15 min techniek (motorisch) | onder de voorwaarde van bewustzijn van elke noot die ik speel

Afgestudeerd

Doel behaald. Ik ben in 1994 uiteindelijk met die felbegeerde 9 afgestudeerd als docerend musicus en ben in 1995 met een 9,5 afgestudeerd als uitvoerend musicus.

Ik heb tijdens mijn studie naast het bassen geleerd om mijn persoonlijke doelen te halen binnen de tijd die ervoor stond met zo weinig mogelijk effort.

Ik heb processen leren analyseren en effectiever leren inrichten, leren vol te houden, doelen te bereiken, leren luisteren, leren improviseren en geleerd om snel, on the spot creatieve oplossingen te bedenken.

Allemaal eigenschappen die mij nu goed van pas komen in mijn huidige werkzaamheden.

Minder is meer

In deze video kun je zien dat ik uiteindelijk toch geleerd heb om, wanneer nodig, toch rust in mijn spel te brengen. Je ziet ook dat minder noten en minder gedoe eigenlijk veel mooiere resultaten oplevert..

Eerst denken, dan doen

Hieronder 3 video's over mijn denken en doen, deze zijn een aantal jaren geleden opgenomen door OngekendTalent.

Over studeren

Mijn eigen waarheid over het analyseren van processen (auditief, visueel / cognitief, motorisch, en vanuit muzikaliteit) en over het bewust zijn van wat je waarom standaard kiest en waar jouw groeimogelijkheden liggen buiten de eigen comfortzone.

Over techniek

Het nadenken over ogenschijnlijk kleine details maakt het verschil.

Over meer rendement met 3 vingers, hoe je je op een makkelijke manier kan onderscheiden, hoe ik mijn snaren onder controle hou en hoe ik stabiliteit en de efficiëntie in mijn bewegingen optimaliseer.

Mijn ultieme oefening

Maar kennis met mijn ultieme oefening waarmee ik mijn handen volledig onder controle heb gekregen en kan laten doen wat mijn intuïtie mij ingeeft. Simpeler dan deze oefening wordt het niet.

Tips om jouw doelen te bereiken

Wat mij heeft geholpen om mijn doelen op mijn bas te bereiken blijkt ook te gelden voor alle andere doelen die mijzelf gesteld heb, zowel in mijn werkzame- als privé leven. Ik hoop dat jij er ook wat aan hebt:

Begin altijd met het markeren van een helder eindpunt, zonder een doel en richting kan zelfs de beste voetballer niet scoren
Inventariseer wat je moet doen om dat punt te bereiken en wat je daarvoor moet laten
Neem vanuit daar een besluit of je het wel of niet gaat doen en hou je aan dat besluit. Bij twijfel: niet doen
Eerst denken, dan doen: analyseer de onderliggende processen eerst, bedenk de nodige deeloplossingen en ga aan de slag
Neem jezelf bloedserieus en kom alle afspraken met jezelf altijd na
Bluf over de voorgenomen resultaten bij de mensen die je respecteert
Laat je niet afleiden door wat anderen (van je) vinden
Elke dag de plantjes water geven is beter dan eens in de zoveel tijd een emmer uitstorten
Vertrouw op het proces, alles wat je investeert verdien je uiteindelijk terug
Hou vol!